DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu’nu (2024 1. ÇEYREK) yayımladı.
Rapora göre:
- Çalışma çağındaki 65,7 milyon kişinin sadece 22,5 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı işlerde çalışıyor!
- 2024 1. çeyreğinde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 25!
- Her 5 kadından yalnızca 1’i kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda!
- Gerçek genç işsizliği yüzde 34,9, genç kadın işsizliği ise yüzde 43!
- Türkiye’de ne eğitimde ne istihdamda olan 15-24 yaş arası gençlerin oranı AB ortalamasının 2,4 katı!
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 1. çeyrek dönemine ait Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) 17 Mayıs 2024’te yayımlandı. 2024 1. çeyrek dönemi Ocak, Şubat ve Mart 2024 aylarını kapsıyor ve TÜİK’in yeni metodolojisine dayanıyor. Bilindiği gibi TÜİK, Mart 2021’den beri aylık ve üç aylık verileri ayrı ayrı açıklıyor. Aylık veriler daha sınırlı iken üç aylık veriler daha geniş bir kapsama sahiptir.
TÜİK’in resmi istihdam oranı 2024 1. çeyrekte yüzde 49,3 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATİ) oranı yüzde 34,3 olarak gerçekleşti. Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 32,4 iken KATİ oranı yüzde 20 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 66,6 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 48,8 olarak hesaplandı.
DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasıyla çalışma çağındaki (15+ yaş) 65,7 milyon kişinin sadece 22,5 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığı ortaya çıktı. Çalışma çağındaki 33,2 milyon kadının sadece 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istidamda (KATİ), çalışma çağındaki 32,5 milyon erkeğin ise 15,8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. Bu durum nispeten nitelikli istihdamın düşüklüğünü ortaya koyuyor.
TÜİK’in 2024 1. çeyrek üç aylık verilerine göre hem dar hem geniş tanımlı işsizliğin cinsiyete göre dağılımına bakıldığında kadınlarda işsizliğin çok daha yüksek olduğu görülüyor. 2024 1. çeyreğinde dar tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 7,2 ve kadınlarda ise yüzde 11,7 olarak açıklandı. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) oranı ise erkeklerde yüzde 20,3 ve kadınlarda yüzde 33 olarak gerçekleşti.
Gençlerde işsizlik oranlarının genel işsizlik oranlarından daha yüksek seyrettiği biliniyor. Öte yandan AKP döneminde gençlerde işsizlik vahim bir hal aldı. AKP’nin iktidara geldiği 2002 3. çeyreğinden bu yana gençlerde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26’dan yüzde 32’leri aştı. AKP döneminde geniş tanımlı genç işsizliği 6 puan yükseldi. AKP döneminde gençler iş bulma ümidini kaybettiler ve iş aramaktan vazgeçtiler.
2023 itibarıyla Türkiye’de 15-24 yaş arası 11 milyon 831 gencin 2 milyon 661 bini ne eğitimde ne istihdamda (NEET) yer alabiliyor. Başka bir deyişle, 2023 itibarıyla Türkiye’de her 5 gençten en az biri boşta gezer durumda. AB İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Türkiye NEET oranı ile AB ülkeleri arasında birinci sırada. Öte yandan Ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı genç kadınlarda çok daha fazladır.
